Wat houdt de terugkeer naar het werk-fonds (Werkhervattingskas of Whk) in?

Het Terug-naar-werk fonds

De terugkeer naar het werk-fonds ("Werkhervattingskas of Whk") is een onderdeel van de werknemersverzekeringen. Werkgevers betalen een premie voor het Werkhervattingsfonds. Uit deze premies worden de loonkosten van zieke of arbeidsongeschikte werknemers gefinancierd. De premie die u betaalt, hangt af van de grootte van uw organisatie en de mate van arbeidsongeschiktheid. Voor het einde van het jaar stuurt de belastingdienst u de beschikking over de gedifferentieerde premie.

Veel werkgevers krijgen op een bepaald moment te maken met ziekteverzuim van hun werknemers. Dit kan kortdurend of langdurig ziekteverlof zijn. Werkgevers hebben een aantal verplichtingen waaraan moet worden voldaan in verband met de reïntegratie van werknemers. Deze hebben onder meer betrekking op de duur van het verzuim en het soort contract dat de werknemer heeft. Door aan deze verplichtingen te voldoen, kunnen werkgevers het risico van een mogelijk verhoogde Whk-premie voorkomen.

De redenering van de wetgever om het ziekteverzuim te belasten via de Whk-premie is niet geheel onlogisch. Bij de invoering van ons sociale zekerheidsstelsel is het ziekteverzuim een steeds terugkerend onderwerp geweest. Aan de ene kant willen we allemaal verzekerd zijn van een inkomen. Ook als we ziek worden. Aan de andere kant moeten al die uitkeringen ook betaald worden. In de loop der jaren is gebleken dat, ondanks allerlei prikkels en aangescherpte regels om überhaupt in aanmerking te komen voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering, het aantal uitkeringen is blijven stijgen.

Het enkele feit dat iemand bepaalde werkzaamheden voor een werkgever niet meer kan verrichten, betekent echter niet dat hij of zij helemaal niets meer kan. Door deze financiële prikkel voor werkgevers in te voeren, probeert de wetgever te stimuleren dat het maximale wordt gehaald uit de reïntegratiemogelijkheden van een zieke werknemer, of beter nog: dat ziekteverzuim wordt voorkomen.

Zelfverzekeraar of niet?

Als werkgever bent u financieel verantwoordelijk voor de WGA- en Ziektewet-instroom die plaatsvindt tijdens de periode dat een werknemer bij u in dienst is. Ook ex-werknemers die uw bedrijf ziek verlaten of ziek worden binnen vier weken na het einde van hun dienstverband, zijn aansprakelijk. Twee keer per jaar kan de werkgever ervoor kiezen om eigenrisicodrager te worden voor de ZW en/of WGA. In beide gevallen heeft de werkgever de mogelijkheid om zich te verzekeren:

• Privé: In deze situatie bent u als werkgever zelfverzekeraar. Het UWV stuurt maandelijks een specificatie, waarna de toegerekende kosten worden betaald. De werkgever kan zich hiervoor verzekeren. Als de kosten stijgen, leidt dit vaak tot een hogere verzekeringspremie.
• Publiek: In deze situatie is de werkgever geen eigenrisicodrager. De toegerekende ZW- en/of WGA-kosten dragen bij aan de jaarlijkse Whk-premie.

Risico op ziekteverlof 2 jaar

Het risico voor de werkgever met betrekking tot ziekteverzuim begint met de verplichting om het loon door te betalen gedurende de eerste twee jaar van ziekte. Als uw werknemer ziek is, moet u ten minste 70% van het loon per jaar doorbetalen. Dat betekent 140% in twee jaar. In de meeste cao's staat echter dat een zieke werknemer 170% van het loon over 2 jaar krijgt doorbetaald. Vaak is dat 100% in het eerste jaar en 70% in het tweede jaar. Daarnaast is de werkgever verantwoordelijk voor het ziekteverzuim en de re-integratie van de zieke werknemer.

Mogelijke loonsanctie na 2 jaar afwezigheid

Na 2 jaar ziekte kan de werknemer een WIA-uitkering aanvragen bij het UWV. Als het UWV van mening is dat u als werkgever de re-integratieverplichtingen niet bent nagekomen, zal het UWV u verplichten het loon van uw werknemer nog maximaal een jaar langer door te betalen. Deze zogenaamde loonsanctie is zeker geen uitzondering. Ook daarom is het van groot belang dat u zich gedurende de twee ziektejaren houdt aan de eisen van de Wet verbetering poortwachter.

Risico op invaliditeit 10 jaar

Als uw werknemer na twee jaar ziekteverzuim gedeeltelijk (35%-80%) arbeidsongeschikt of volledig maar niet duurzaam (80%-100%) arbeidsongeschikt is, dan worden, als u verzekerd bent bij het UWV, de uitkeringskosten nog 10 jaar doorbelast aan de werkgever. Deze doorbelasting vindt plaats via de beschikking Terugkeerfonds (Whk). De Belastingdienst berekent uw premie op basis van de WGA-informatie (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) die zij van het UWV over uw organisatie ontvangen.

Whk premie

Brieven met premiepercentage Werkhervattingskas

In het laatste kwartaal van het jaar stuurt de belastingdienst de brieven met het gedifferentieerde bijdragepercentage voor het Fonds Terugkeer naar de Werkplek naar het adres van de werkgever, niet naar het adres van de eventuele tussenpersoon. Heeft de werkgever de brief op 15 december nog niet ontvangen? Zo ja, vraag dan een duplicaat aan.

Verzoek om een duplicaat

Heeft u geen Whk-beschikking (van voorgaande jaren) ontvangen of kunt u deze niet vinden, neem dan contact op met de belastingdienst. Dit kunt u doen door te bellen naar: 0800 - 0543 (gratis). Alleen de belastingdienst kan u een kopie geven.

U kunt ook een duplicaat aanvragen door een brief te sturen naar:

Belastingdienst
Postbus 8738
4820 BA BREDA

Vermeld in de brief ten minste het loonbelastingnummer en het adres van het bedrijf. U ontvangt het duplicaat dan zo spoedig mogelijk. U kunt ook aangeven dat u het duplicaat per e-mail wilt ontvangen. Vermeld in dat geval niet alleen het postadres maar ook het e-mailadres in de brief.

Kleine werkgevers kunnen geen duplicaat krijgen. De sectoraal bepaalde premiepercentages voor kleine werkgevers kunnen worden gedownload van de website van de belastingdienst.

Hoe wordt de Whk-premie bepaald?

De Whk-premie wordt voor iedere werkgever afzonderlijk vastgesteld. De premie bestaat uit twee componenten: de gedifferentieerde premie WGA en de gedifferentieerde premie ZW. Voor de berekening van de premie worden verschillende parameters gebruikt. Deze parameters worden jaarlijks door de belastingdienst gepubliceerd en zijn als volgt:

• De totale loonsom van een organisatie: deze parameter bepaalt of een organisatie als een kleine, middelgrote of grote werkgever wordt ingedeeld.
• Betaalde WGA- en ZW-uitkeringen: deze parameter vormt de basis voor de twee componenten van de Whk-premie en is onderdeel van de individuele werkgeverspremie.
• De sectorpremie: als u een kleine of middelgrote werkgever bent, wordt de premie (mede) bepaald door de hoogte van de sectorpremie.
• Het is raadzaam deze premie zorgvuldig te controleren. Regelmatig worden kosten ten onrechte aan werkgevers toegerekend. Deze onterechte kosten kunnen, indien tijdig ontdekt, worden teruggevorderd van de belastingdienst.

De door de belastingdienst gehanteerde premiepercentages worden vastgesteld op basis van de premieplichtige loonsom van de twee voorgaande jaren. De percentages voor het jaar 2022 worden dus berekend met de gegevens van het jaar 2020.

Categorieën werkgevers

Het gemiddelde premieplichtige loon in 2022 is vastgesteld op 35 300 euro.

• Kleine werkgevers hebben een premieloonsom die ≤25 maal zo hoog is als het gemiddelde premieloon (≤€882.500).
• Middelgrote werkgevers hebben een premieplichtige loonlast van >25 en ≤100 maal het gemiddelde premieplichtige loon (>882.500 en ≤ 3.530.000 euro).
• Grote werkgevers hebben een premieplichtige loonsom die ≤100 maal zo hoog is als het gemiddelde premieplichtige loon, dat >€3.530.000 bedraagt.

Bedragen voor 2023

Het gemiddelde premieplichtige loon in 2023 is vastgesteld op 36.200 euro.

• Kleine werkgevers hebben een premieloonsom die ≤25 maal zo hoog is als het gemiddelde premieloon (≤€905.000).
• Middelgrote werkgevers hebben een premieplichtige loonlast van >25 en ≤100 maal het gemiddelde premieplichtige loon (>€905.000 en ≤€3.620.000).
• Grote werkgevers hebben een premieloonsom die ≤100 maal zo hoog is als het gemiddelde premieloon, dat >€3.620.000 bedraagt.

De indeling in een werkgeverscategorie is bepalend voor de hoogte van de Whk-bijdrage.

• Kleine werkgevers: betalen een vooraf vastgestelde sectorale bijdrage als onderdeel van de Whk, deze is per sector vastgesteld.
• Middelgrote werkgevers: betalen een bijdrage die deels afhankelijk is van de sectorindeling en deels van de hoogte van de arbeidsongeschiktheidslast.
• Grote werkgevers: betalen een premie die volledig afhankelijk is van de arbeidsongeschiktheidslast. Vooral voor middelgrote en grote werkgevers is het van belang om de arbeidsongeschiktheidslast zo laag mogelijk te houden. De reïntegratie van zieke of arbeidsongeschikte werknemers is hiervoor bepalend. Een snellere reïntegratie vermindert de arbeidsongeschiktheidslast.

Wijzigingen in Whk-premie

Zoals hierboven is aangegeven, kunnen werknemers die ziek of arbeidsongeschikt uit dienst gaan van invloed zijn op het premiepercentage dat u als werkgever betaalt. Na twee jaar ziekte of arbeidsongeschiktheid komen deze werknemers op de instroomlijst van de werkgever terecht. Deze lijst wordt opgesteld door de belastingdienst. Aan de hand van deze lijst wordt bepaald of u als werkgever meer premie moet betalen. Het is belangrijk om deze lijst goed te controleren.

Verhoging van de gedifferentieerde bijdrage Whk

Als een werkgever zieke of gehandicapte werknemers in dienst heeft of heeft gehad, zal de premie stijgen. Het is belangrijk dat de gedifferentieerde premie betrekking heeft op alle werknemers die u in dienst heeft of heeft gehad. Werkgevers betalen de Whk-premie over de loonsom van het huidige personeelsbestand, maar de hoogte van de percentages wordt beïnvloed door werknemer(s) die in het verleden ziek of arbeidsongeschikt uit dienst zijn gegaan.

Hoe voorkomt u een verhoogde Whk-premie?

Wanneer een werknemer ziek is, moet u voldoen aan een aantal verplichtingen met betrekking tot de re-integratie van werknemers. Door het stappenplan van de Wet Poortwachter te volgen, kunt u loonsancties en een verhoogde Whk-premie voorkomen.

Rerturn-to-Work fonds 2022 en de Gatekeeper Improvement Act

De Wet verbetering poortwachter (Wvp) is de wettelijke basis voor de handelingen die een werkgever moet verrichten als een werknemer ziek of arbeidsongeschikt wordt. De afgelopen jaren is op dit punt een onevenwichtigheid ontstaan, waarbij kleine werkgevers aan dezelfde eisen moeten voldoen als grote werkgevers. Grote werkgevers beschikken echter vaak over meer financiële middelen en interne capaciteit om aan de voorwaarden van de Wet verbetering poortwachter te voldoen dan kleine werkgevers. De wijziging van het "Return-to-Work"-fonds zal kleine werkgevers financiële verlichting bieden. Grote werkgevers daarentegen zullen in 2022 een hogere premie moeten betalen.

Sectorale indeling in 2022

De sectorindeling voor het jaar 2022 is opgenomen in het Whk-besluit 2022. De belastingdienst bepaalt de sectorindeling op basis van de gegevens die zijn geregistreerd bij de Kamer van Koophandel. De SBI-code van de hoofdactiviteit van de onderneming wordt hierbij als leidraad gebruikt. Wilt u weten met welke SBI-code(s) uw bedrijf is ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel? De SBI-codes vindt u op het uittreksel van uw inschrijving.
Kleine werkgevers hoeven pas in 2022 een vast sectoraal premiepercentage voor de WGA- en ZW-premie te betalen.

Zelfverzekeraar

Als u zelf het risico voor de WGA en/of de ZW draagt, ontvangt u een brief met een premietarief van 0%. U bent dan verantwoordelijk voor de uitkeringen en re-integratie bij langdurige ziekte van een werknemer. Dat risico kunt u verzekeren bij een verzekeraar.