De afstandseis van 150 km in het 30%-arrest leidt volgens de advocaat-generaal niet tot een duidelijke overcompensatie

Bron: Conclusie advocaat-generaal, Hoge Raad 29 september 2015

Op basis van de 30% regeling kan een werkgever een onbelaste vergoeding van maximaal 30% van het (belastbare) loon betalen aan een werknemer die uit het buitenland is aangetrokken en die beschikt over specifieke vaardigheden en ervaring die schaars zijn op de Nederlandse arbeidsmarkt. Om ongewenst gebruik van de regeling te voorkomen is de regelgeving per 1 januari 2012 aangescherpt. Sinds 1 januari 2012 is de voorwaarde ingevoerd dat een werknemer alleen in aanmerking komt voor de 30% regeling als hij gedurende meer dan tweederde van de periode van 24 maanden voorafgaand aan de aanvang van de tewerkstelling in Nederland op een afstand van meer dan 150 kilometer van de grens van Nederland woonde.

In deze zaak gaat het om C.G. Sopora die in 2012 in Nederland heeft gewerkt voor een Nederlandse werkgever. De laatste twee jaar voordat hij in Nederland ging werken, woonde hij in Duitsland, zij het op minder dan 150 kilometer van de Nederlandse grens. De belastingdienst heeft in zijn geval de 30%-beschikking geweigerd.

Sopora heeft hoger beroep ingesteld met het standpunt dat de weigering om de 30%-beschikking te verlenen in strijd is met het recht van de Europese Unie. Omdat het antwoord op die vraag onzeker was, heeft de Nederlandse Hoge Raad (nr. 12/05577, ECLI: NL: HR: 2013:474) het Europese Hof van Justitie (hierna: het EU-Hof) om een prejudiciële beslissing gevraagd. Het EU-Hof oordeelde dat de huidige regeling in beginsel niet in strijd is met het EU-recht (nr. C-512/13, ECLI: EU: C:2015:108).

Het enkele feit dat in de 30%-regeling grenzen worden gesteld aan de afstand tot de woonplaats van werknemers en het bedrag van de belastingvrijstelling, is op zich niet discriminerend of in strijd met het vrije verkeer van werknemers. Dit is volgens het EU-Hof echter anders wanneer het gebruik van de 30%-regeling leidt tot een duidelijke systematische overcompensatie van de werkelijke extra territoriale kosten. Een nationale belastingrechter moet dit nagaan, aldus het Hof.

Naar aanleiding van het arrest van het EU-Hof heeft advocaat-generaal Niessen een aanvullende conclusie genomen. De advocaat-generaal is de hoogste adviseur van de Hoge Raad. Hij geeft zijn mening over wat de Hoge Raad moet beslissen. Op basis van onderzoek concludeert de advocaat-generaal dat het 30%-arrest niet stelselmatig en onmiskenbaar leidt tot overcompensatie. De conclusie is dat het cassatieberoep van mr. Sopora door de Hoge Raad ongegrond moet worden verklaard. Dit zou betekenen dat de afstandseis van 150 km aanvaardbaar is en niet in strijd met het EU-recht.